Umowa na czas nieokreślony – wypowiedzenie

Nadchodzi czasem ten moment w karierze zawodowej, kiedy musimy rozwiązać stosunek pracy z pracodawcą. Wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony, aby było skuteczne, powinno być złożone w odpowiedniej formie i zawierać określone elementy.

Z artykułu dowiesz się, w jaki sposób możesz rozwiązać umowę z pracodawcą i czy zawsze konieczne będzie zachowanie okresu wypowiedzenia. Przypomnimy również najważniejsze regulacje prawne, które określają zasady rozwiązywania stosunku pracy.

Sposoby rozwiązywania umów o pracę

Umowa o pracę, jak każda inna, może zostać rozwiązana zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika. Jest to jednak szczególny rodzaj umowy i jako taki podlega regulacjom specjalnej ustawy — Kodeksu pracy.

Prawo pracy precyzyjnie określa możliwe tryby rozwiązywania umów o pracę. Zgodnie z nim zakończenie stosunku pracy pomiędzy pracownikiem a pracodawcą jest możliwe w wyniku:

• porozumienia stron umowy,

• rozwiązania za wypowiedzeniem,

• rozwiązania bez zachowania okresu wypowiedzenia,

• upływu czasu, na który została zawarta.

Do najczęstszych sposobów rozwiązywania umów zawartych na czas nieokreślony należą porozumienie stron oraz wypowiedzenie umowy o pracę.

Zobacz także: Wypowiedzenie umowy o pracę a zwolnienie lekarskie od psychiatry

Rozwiązanie za porozumieniem stron

Porozumienie stron oznacza, że wspólnie z pracodawcą ustalasz sposób i czas rozwiązania swojej umowy o pracę. W ten sposób możliwe jest rozwiązanie każdego rodzaju umowy. Treść porozumienia możecie ustalić wspólnie lub jedna ze stron może zaproponować drugiej jego warunki, zaś druga je przyjąć. Co ciekawe, rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron nie musi mieć formy pisemnej. Porozumienie zawarte ustnie będzie równie ważne, natomiast dla celów dowodowych warto jednak posiadać dokument.

Rozwiązanie za wypowiedzeniem

Potocznie mówi się o wypowiadaniu umowy o pracę, jednak przepisy Kodeksu pracy wskazują, że w tej sytuacji mamy do czynienia z oświadczeniem jednej ze stron. Rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie może się odbyć za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia.

W tym znaczeniu wypowiedzenie oznacza czas, jaki upływa od momentu złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę do faktycznego ustania stosunku pracy. Co do zasady umowę wypowiedzieć może każda ze stron umowy, zazwyczaj z zachowaniem określonego w przepisach lub umowie o pracę okresu wypowiedzenia. Sytuacje, w których możliwe jest rozwiązanie umowy ze skutkiem natychmiastowym, są ściśle określone w Kodeksie pracy.

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony

Jeżeli Twoja umowa została zawarta na czas nieokreślony, to będzie obowiązywała do czasu, aż Ty lub Twój pracodawca nie postanowicie jej rozwiązać. Złożenie wypowiedzenia nie wymaga zgody drugiej strony, co oznacza, że w przypadku zachowania zasad określonych przez prawo ani pracownik, ani pracodawca nie mogą zapobiec rozwiązaniu umowy poprzez złożenie stosownego oświadczenia.

Jaki okres wypowiedzenia obowiązuje?

Jak wspomniano wyżej, rozwiązanie umowy o pracę w trybie jednostronnego oświadczenia odbywa się zazwyczaj za wypowiedzeniem. Długość okresu wypowiedzenia jest zależna od rodzaju umowy o pracę oraz Twojego stażu u obecnego pracodawcy. W przypadku umowy zawartej na czas nieokreślony okres wypowiedzenia wynosi:

• 2 tygodnie, jeśli pracujesz krócej niż 6 miesięcy,

• 1 miesiąc, jeżeli pracujesz powyżej pół roku, ale krócej niż 3 lata,

• 3 miesiące, jeżeli pracujesz powyżej 3 lat.

Do stażu zakładowego zalicza się wszystkie umowy z pracodawcą, niezależnie od ich rodzaju, ilości i przerw pomiędzy nimi. Okresy wypowiedzenia określone wyżej są skuteczne na koniec tygodnia (w przypadku stażu pracy krótszego niż pół roku) lub miesiąca.

Kiedy nie obowiązuje okres wypowiedzenia?

Istnieją sytuacje, w których jedna ze stron umowy o pracę ma prawo rozwiązać ją ze skutkiem natychmiastowym — zazwyczaj ma to miejsce, gdy druga strona narusza w sposób ciężki swoje obowiązki.

Do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia przez pracodawcę może dojść:

• z winy pracownika w przypadku dopuszczenia się przez niego ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, popełnienia przestępstwa lub utraty niezbędnych uprawnień,

• bez winy pracownika w przypadku zbyt długiej lub uporczywej nieobecności pracownika.

Jeżeli nie zgadzasz się z wypowiedzeniem umowy o pracę, możesz się odwołać do Sądu Pracy i tam żądać przywrócenia do pracy oraz odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Pracownik również ma prawo do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Możesz to zrobić, jeśli:

• pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków względem Ciebie (na przykład nie wypłacił Ci wynagrodzenia),

• lekarz orzekł, że praca na dotychczasowym stanowisku ma szkodliwy wpływ na Twoje zdrowie, a pracodawca nie przeniósł Cię na inne stanowisko w określonym czasie.

Czy musisz podawać powód odejścia z pracy?

Jeżeli to Ty składasz wypowiedzenie umowy swojemu pracodawcy, nie masz obowiązku informować go o powodzie podjęcia takiej decyzji. Oczywiście możesz to zrobić, natomiast nie jest to konieczne dla ważności oświadczenia.

Z drugiej strony, jeśli to pracodawca wypowiada Twoją umowę zawartą na czas nieokreślony, jest zobowiązany podać powód zwolnienia. Co więcej, przepisy oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazują, że:

• powód musi być konkretny, rzeczywisty i indywidualny,

• konieczne jest jasne i zrozumiałe wyjaśnienie powodu zwolnienia w wypowiedzeniu umowy o pracę.

Obowiązki pracodawcy

Przepisy prawa pracy w sposób szczególny chronią pracowników, co jest widoczne również w przypadku rozwiązywania umów o pracę. Jeżeli to pracodawca postanowił zakończyć współpracę z Tobą, ma obowiązek:

• uzasadnić zwolnienie, jeśli umowa zawarta jest na czas nieokreślony,

• poinformować Cię o możliwości odwołania się do Sądu Pracy w terminie 21 dni od otrzymania oświadczenia o rozwiązaniu umowy,

• udzielić Ci dodatkowych dni wolnych na poszukiwanie pracy w wymiarze 2 dni, jeśli okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie lub 1 miesiąc, lub 3 dni, jeśli wynosi on 3 miesiące.

Jak napisać wypowiedzenie umowy o pracę?

Co do zasady oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę powinno mieć formę pisemną. Warto pamiętać, że jest to dokument, zatem konieczne jest zachowanie jego formalnego charakteru.

By wypowiedzenie było ważne, musi zawierać określone informacje. Należą do nich:

• data i miejsce napisania,

• określenie pracodawcy i pracownika,

• data zawarcia umowy obowiązującej strony,

• oświadczenie o rozwiązaniu umowy za wypowiedzeniem,

• określenie terminu upływu okresu wypowiedzenia,

• Twój podpis.

Wypowiedzenie możesz złożyć osobiście, przez pełnomocnika lub wysłać pocztą. W każdym z tych przypadków musisz pamiętać o własnoręcznym podpisie, który jest niezbędny dla zachowania formy pisemnej. Jeżeli dysponujesz kwalifikowanym podpisem elektronicznym, możesz podpisać nim dokument i wysłać go pracodawcy e-mailem. Wypowiedzenie złożone w ten sposób będzie ważne, kwalifikowany podpis elektroniczny jest równorzędny z podpisem odręcznym.

Pracodawca nie może odmówić przyjęcia Twojego wypowiedzenia. Jest ważne, jeśli zawiera wszystkie wymagane informacje, jest prawidłowo podpisane, a pracodawca miał możliwość się z nim zapoznać — umowa zostanie rozwiązana po upływie okresu wypowiedzenia.

Wypowiedzenie umowy o pracę — przykład

Poniższy przykład możesz wykorzystać do przygotowania wypowiedzenia Twojej umowy o pracę. Pamiętaj, żeby dopasować jego treść do własnej sytuacji.

Warszawa, 27.01.2022 roku

Anna Kowalska
ul. Klonowa 12
00-900 Warszawa

Wavewood S.A.
ul. Jaśminowa 1
00-900 Warszawa

Niniejszym wypowiadam umowę o pracę na czas nieokreślony zawartą 30 sierpnia 2020 roku w Warszawie pomiędzy Wavewood S.A. a Anną Kowalską, z zachowaniem okresu wypowiedzenia wynoszącego 1 miesiąc, ze skutkiem na koniec lutego 2022 roku.

Z poważaniem,
Anna Kowalska

Podany w artykule przykład jest tylko wzorem. Pamiętaj, aby przed wysłaniem dokumentu odpowiednio sformatować jego treść zgodnie z obowiązującymi standardami.