Jak zostać operatorem koparki?

Zastanawiało Cię kiedyś, jak zostać operatorem koparki? Zamiast żmudnej edukacji, długich studiów i ośmiogodzinnej pracy przed komputerem możesz wykonywać usługi dla firmy budowlanej lub nawet założyć własną działalność. Aby to osiągnąć, trzeba jednak spełnić kilka warunków. Jakich? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w naszym artykule. Dowiesz się nie tylko, jak zostać operatorem koparki, ale także na jakie zarobki możesz liczyć i jak może wyglądać ścieżka Twojej kariery.

Czy wyższe wykształcenie jest potrzebne w pracy operatora koparki?

Do pracy na stanowisku operatora ciężkiego sprzętu budowlanego nie są konieczne studia. Wystarczy mieć co najmniej 18 lat i ukończoną szkołę podstawową, choć pracodawcy preferują pracowników po branżowej szkole I stopnia (zasadnicza szkoła zawodowa) o profilu mechanicznym. Obowiązkowe jest posiadanie świadectwa ukończenia specjalistycznego kursu na uprawnienia operatorskie oraz uzyskanie uprawnień operatorskich po zdaniu egzaminu państwowego w ośrodku szkolenia zawodowego, który przeprowadza specjalna komisja powołana przez Centrum Certyfikacji i Koordynacji Szkolenia Operatorów Maszyn Instytutu Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie. Uzyskane uprawnienia są wydawane bezterminowo, więc nie trzeba okresowo ich odnawiać. Pozytywny wynik egzaminu oznacza otrzymanie świadectwa i „Książki operatora maszyn roboczych”, która zawiera odpowiedni wpis dotyczący rodzaju otrzymanych uprawnień.

Koparki często poruszają się po drogach publicznych, co oznacza, że operator powinien wtedy posiadać prawo jazdy kategorii B (prowadzenie samochodów osobowych lub małych dostawczych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t), C (prowadzenie pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony, z wyłączeniem autobusów) lub T (prowadzenie ciągników rolniczych lub pojazdów wolnobieżnych, zestawów pojazdów z w/w i przyczepy oraz pojazdów określonych w kategorii AM). Znalezienie pracy z pewnością mogą ułatwić:

• dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w pokrewnym zawodzie,

• świadectwo potwierdzające kwalifikację BD.01 (Eksploatacja maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych),

• suplementy Europass do świadectw i dyplomów, zarówno w języku polskim, jak i angielskim, które wydawane są przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne na wniosek osoby zainteresowanej.

Koszty specjalistycznego kursu, w zależności od regionu, to przedział między 1000 a 2000 zł. Dodatkowo można uzyskać dofinansowanie ze środków unijnych lub urzędu, które pokrywa nawet do 80% koniecznej kwoty.

Codzienne wyzwania operatorów koparek

Najogólniej mówiąc, osoba obsługująca koparkę przygotowuje teren oraz wykonuje różne roboty ziemne za pomocą koparki i tzw. osprzętu roboczego. Szczegółowe obowiązki wynikają zazwyczaj z charakteru danych robót, ale zaliczyć można do nich:

• wykonywanie różnych prac ziemnych, np. wykopów, profilowania i wyrównywania terenu, zadań przy budowie przeróżnych obiektów, zrywanie nawierzchni drogowych, wydobywanie materiałów kopalnych, takich jak piasek czy żwir,

• obsługę koparek jednonaczyniowych, koparek drenarskich, koparek wielonaczyniowych, koparek wielonaczyniowych łańcuchowych, a także małych maszyn do robót ziemnych,

• wykonywanie rowów i kanałów wodnomelioracyjnych,

• załadunek i rozładunek środków transportowych,

• przygotowanie terenu do prac, np. poprzez oznakowanie i usunięcie przeszkód,

• poinformowanie nadzoru o konieczności przygotowania terenu,

• kontrolę realizacji zleceń,

• odpowiednie przygotowanie koparki i jej osprzętu do pracy poprzez regularne sprawdzanie stanu technicznego i ogólnej sprawności urządzenia, dobór płynów eksploatacyjnych (paliw, smarów, płynów chłodzących, olejów silnikowych, przekładniczych i hydraulicznych), usuwanie usterek i konserwację sprzętu,

• dokumentowanie przebiegu pracy i użytkowania koparki.

Wymagania psychofizyczne – praca nie dla każdego

Na operatora koparki czeka codziennie wiele wyzwań. To trudna praca, ktora wymaga odpowiedniego stanu zdrowia. Bardzo ważna jest ogólna wydolność fizyczna, w tym sprawność wielu układów: kostno-stawowego, mięśniowego, oddechowego, wzroku i słuchu, krążenia czy narządów równowagi.

W kategorii sprawności sensomotorycznych zwraca się dużą uwagę na ostrość słuchu i wzroku (w tym widzenie po zmroku i koordynację wzrokowo-ruchową), rozróżnianie barw, szybki refleks i spostrzegawczość, zręczność rąk i palców, czucie dotykowe, a także zmysł równowagi. Bardzo ważne są również zdolność koncentracji, a równocześnie podzielność uwagi, wyobraźnia przestrzenna i umiejętność oceny odległości, predyspozycje techniczne, czy też łatwość adaptacji do zmiennych warunków pracy. Pożądane cechy osobowości w tym zawodzie to rzetelność i dokładność, komunikatywność i gotowość do działania (także w nieprzyjemnych warunkach), odporność emocjonalna i na działanie pod presją czasu, odpowiedzialność i gotowość do ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji.

Aby podjąć pracę na stanowisku operatora koparki, niezbędne jest zaświadczenie lekarskie. Przeciwwskazaniem do wydania takiego zaświadczenia są np. zaburzenia świadomości i równowagi, wady wzroku niemożliwe do skorygowania okularami/soczewkami kontaktowymi, uszkodzenia słuchu, choroby kręgosłupa, serca czy układu oddechowego i krążeniowego.

Na podstawie wykazu stosowanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych powstał profil kompetencji kluczowych dla operatorów koparek. Przedstawiają się one następująco (kolejność od najważniejszej):

• sprawność motoryczna,

• współpraca w zespole,

• komunikacja ustna; umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania,

• planowanie i organizowanie pracy; rozwiązywanie problemów,

• wywieranie wpływu/przywództwo; umiejętności matematyczne; umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu.

Trudne środowisko pracy, czyli zagrożenia wpływające na bezpieczeństwo

Operator koparki swoje zadania wykonuje w różnych miejscach, głównie na placach budowy. Pracuje również na użytkach rolnych, w lasach, terenach górniczych czy drogach. Jest to najczęściej aktywność całoroczna, na świeżym powietrzu, a więc narażona na oddziaływanie różnych warunków atmosferycznych – od upałów i prażącego słońca, poprzez wiatr i deszcz, aż po opady śniegu. Charakterystyczna dla tego stanowiska jest również praca w trybie zmianowym. Operator koparki wystawiony jest na szkodliwe działanie hałasu i kurzu, a także drgania i wibracje, zadymienie i zapylenie. Uciążliwa jest też praca w jednej pozycji przez długi czas w zmiennych, często trudnych warunkach pogodowych. Nie można również zapomnieć o innych czynnikach niebezpiecznych, uzależnionych od rodzaju i charakteru wykonywanej pracy. Istnieje ryzyko uderzenia przez spadające przedmioty, przysypanie osuwającą się ziemią, wybuch lub pożar w momencie uszkodzenia instalacji, czy nawet porażenie prądem. W efekcie można wskazać kilka schorzeń występujących u osób pracujących na tym stanowisku. Są to wszelkiego rodzaju choroby układu oddechowego czy narządu słuchu, choroby układu kostno-stawowego oraz choroba wibracyjna z towarzyszącymi jej dolegliwościami ze strony układu naczyniowego i nerwowego. Także przewlekły stres może być wynikiem pracy w ciężkich warunkach.

Jakie możliwości rozwoju oferuje rynek pracy?

Na szczęście praca operatora koparki to nie tylko żmudna harówka pod okiem brygadzisty czy inżyniera robót. To też ciągły rozwój zdobytych umiejętności i poszerzanie wiedzy. Uzyskanie dodatkowych uprawnień umożliwia pracę na równorzędnych stanowiskach w pokrewnych zawodach (tj. technik budowy dróg, mechanik maszyn i urządzeń drogowych, operator sprzętu ciężkiego, czy operator spycharki). Odpowiednie doświadczenie i kwalifikacje mogą prowadzić do awansu na nadzorującego pracę brygadzistę. Jeśli marzysz o stanowisku kierowniczym, musisz uprzednio zdać maturę i skończyć studia (np. budownictwo). Na rynku dostępnych jest wiele kursów i szkoleń, które pozwalają rozszerzać swoje zawodowe kompetencje, często potwierdzając je odpowiednim dyplomem/certyfikatem. Założenie własnej działalności gospodarczej i świadczenie usług koparką jest doskonałą okazją do wykorzystania zdobytej wiedzy, umiejętności i fachu.

Operator koparki – wynagrodzenie

Za Tobą szkolenia, kursy i egzamin. Zastanawiasz się, na jakie pieniądze możesz liczyć? Wiele uzależnione jest od regionu, w jakim podejmiesz pracę. Poziom wynagrodzenia związany jest także z doświadczeniem, stażem pracy, wykształceniem czy szczegółowym zakresem obowiązków. Nie bez znaczenia jest także pracodawca (publiczny, prywatny, własna działalność), a także okoliczna konkurencja.

Średnie wynagrodzenie w Polsce wynosi 79 701 zł brutto rocznie. Na najwyższą wypłatę można liczyć w Poznaniu – tam zarobki sięgają aż 176 896 zł brutto rocznie. Najgorzej sytuacja przedstawia się na Podkarpaciu. W Rzeszowie można otrzymać zaledwie 48 334 zł brutto rocznie. Jeśli planujesz podjąć pracę za granicą, unikaj Niemiec czy Islandii – pensja roczna brutto jest znacznie poniżej średniej naszego kraju (ok. 37 000 zł). Dobrym kierunkiem będzie Belgia z zarobkami rocznymi ok. 151 000 zł.

Mamy nadzieję, że powyższy artykuł rozwiał wszystkie Twoje wątpliwości i odpowiedział na najważniejsze pytanie: jak zostać operatorem koparki?

Wielkości podanych wynagrodzeń odzwierciedlają dane zaczerpnięte z https://pl.indeed.com w czasie tworzenia tego artykułu.